Depresja
Czym jest depresja w ujęciu psychodynamicznym?
Stan depresyjny to stan umysłu, który towarzyszy życiu psychicznemu większości ludzi, a który przebiega z różną głębokością. Pojawia się zasadniczo w trudnych momentach życia, gdy dotychczasowe środki radzenia sobie z trudnościami stają się niewystarczające. Depresja objawia się utratą sensu życia, głębokim i często niezrozumiałym poczuciem winy, obniżoną lub zniesioną zdolnością do przeżywania przyjemności, radości z życia, czy pozytywnych emocji. Często towarzyszy jej brak energii i chęci do życia, trudności w angażowaniu się w związki emocjonalne, czasem bezsenność oraz poczucie bezwartościowości. O głębokości stanów depresyjnych mogą decydować z jednej strony trwałe czy wrodzone predyspozycje psychiczne, zbyt trudne sytuacje we wczesnym okresie życia, a także poziom trudności danej sytuacji i zmian życiowych. W jakimś stopniu wpływ na rozpowszechnianie się tego zjawiska ma też kultura, która z jednej strony rozwija narzędzia leczenia, z drugiej promuje styl życia wolny od cierpienia, bólu psychicznego czy smutku („keep smiling”).
Jakie są przyczyny depresji?
Depresja i stany obniżonego nastroju mają z reguły związek z utratą określonych związków lub jakości związków. Można coś lub kogoś stracić czy być czegoś lub kogoś pozbawionym. Można stracić pracę, dom, zdrowie, można też stracić czyjąś miłość, przyjaźń, czyjeś wsparcie, ale również wiarę w coś czy dotychczasowe bezpieczeństwo. Nastroje depresyjne mogą też wynikać z utraty określonych przekonań na swój temat lub życia w ogóle. Nieodłącznym warunkiem głębszej depresji wydaje się bardzo krytyczny stosunek do samego siebie, ale i również do innych. Czasami w sytuacji depresji nie można dostrzec żadnej konkretnej utraty, natomiast po dłuższej analizie może okazać się, że strata miała miejsce w dużo wcześniejszym okresie, natomiast zaczęła przejawiać się w sytuacji późniejszej, która symbolicznie może kojarzyć się z pierwotną.
Jakie są sposoby leczenia depresji?
Leczenie - w zależności od stanu - wymaga interwencji psychoterapeutycznej lub farmakologicznej, a niekiedy połączenia tych dwóch oddziaływań. Celem oddziaływania terapeutycznego jest zrozumienie określonej trudnej sytuacji oraz wzmocnienie możliwości przyjmowania trudnych uczuć oraz powiązanej z nimi świadomości trudnych zdarzeń czy wyzwań, przed którymi staje człowiek. Twórca psychoterapii Zygmunt Freud mówił, że depresja to nieprzeżyta żałoba. Bowiem objawy towarzyszące depresji są takie same jak w żałobie, jednak bez emocjonalnej świadomości utraty czegokolwiek poza dobrym samopoczuciem. Doświadczenie wielu psychoterapeutów potwierdziło tę tezę. I dlatego celem psychoterapii depresji jest stwarzanie warunków do przeżycia żałoby po tym, co stracone i odnalezienie siebie w nowej sytuacji.
Głębokie zrozumienie sytuacji psychologicznej osoby przeżywającej depresję oraz towarzyszących jej uczuć, może w dłuższym czasie przynieść poprawę funkcjonowania. W związku z tym, że stany depresyjne (o rożnym nasileniu) są nieodłączną częścią rozwoju psychicznego człowieka, wydaje się niemożliwym wyeliminowanie tego zjawiska w ogóle. W terapii chodzi bardziej o możliwość przyjęcia tego stanu, jego zrozumienia, a przez to zyskanie lepszego kontaktu z sobą, innymi i ze swoim życiem oraz o łatwiejsze przechodzenie od tych stanów do zwykłego życia.